Meteen naar de inhoud

Exclusief interview Bert-Jan van der Mieden over leiderschap

  • door

Exclusief interview met Bert-Jan van der Mieden

Gratis leerboek. Zo mogen we ons interview met Bert-Jan van der Mieden wel noemen. Wij namen een groot interview met deze coach en schrijver over ‘Perspectiefvol Leiderschap’ af en hadden nog lang nodig om alle inzichten te verwerken. Lees het interview snel in ons nieuwste blog.

Deze ‘vertrouwensmanager’ en ‘luisterleraar’ helpt bij het winnen, herstellen en vergroten van vertrouwen. Van individuen, maar ook binnen organisaties. Als persoonlijke missie heeft hij: Een bijdrage leveren aan bewust worden, bewust zijn en bewust doen.

We mochten Bert-Jan interviewen en dit leverde een zeer interessante kijk in zich gedachtegoed op: van de grootste uitdagingen voor organisaties in de moderne tijd, hoe je een wij-gevoel in organisaties realiseert en bovenal, dat je er mag zijn.

Zijn nieuwste boek ‘Perspectiefvol Leiderschap’ is een vuistdikke must-read voor iedereen die gelooft dat er meer te halen is uit zichzelf en de eigen rol binnen organisaties of samenwerkingen.

Bert-Jan neemt je in dit boek mee op ontdekkingsreis van vertrouwen naar verbondenheid naar vitaliteit. Een boek ook vol boeiende interviews, welke tal van nieuwe inzichten opleveren, zoals:

·         Stuur op kwaliteit en verander niet om te veranderen

·         Doe het niet op macht en richt je op de lange termijn

·         Wees dienend waar het kan en leidend waar het moet

Het doel van ons interview was om de persoon Bert-Jan beter te leren kennen en daarbij lering te trekken uit zijn gedachtegoed ten aanzien van belangrijke en actuele thema’s zoals die spelen bij organisaties, maar ook in de maatschappij. Hieronder vind je het volledige interview, veel lees- en leerplezier!

Wie is Bert-Jan van der Mieden?

Jhr. Bert-Jan Peter van der Mieden gelooft in Vertrouwen, Verbondenheid en Vitaliteit. Als ‘Vertrouwensmanager’ en “Luisterleraar” helpt hij met het winnen, herstellen en vergroten van Vertrouwen. Leidend tot optimale communicatie en stevige en duurzame Verbondenheid met de stakeholders van een organisatie en Vitaliteit op individueel, team- en organisatieniveau. Zijn persoonlijke missie is: Een bijdrage leveren aan bewust worden, bewust zijn en bewust doen. In een gesprek over het jonkheerschap zei zijn vader: ”Het enige dat van belang is, is het Noblesse Oblige: probeer een goed mens te zijn. Bert-Jan vertaalde dat in zijn werk in: “Ieder mens is van innerlijke adel en adeldom verplicht.” Het gaat niet om de buitenkant, maar om de binnenkant van de mens. En ook voor organisaties geldt: zo binnen, zo buiten. 

Hij werkt sinds 1992 vanuit zijn eigen organisatie PYRAMIDE. Daarvoor werkte hij in de gezondheidszorg, vervulde staf- en managementfuncties in het bedrijfsleven en heeft jarenlange bestuurservaring. Sinds 1992 werkt hij als loopbaanprofessional, trainer, (executive) coach, psychosociaal therapeut en relatietherapeut. Hij heeft een zeer brede en diepgaande ervaring in het begeleiden van individuen, teams en organisaties om problemen, vraagstukken en uitdagingen het hoofd te bieden. Van der Mieden is de grondlegger van vertrouwensmanagement en ontwikkelde een universeel toepasbare methodiek en instrumentarium, waardoor men Levensregisseur en Teamregisseur of Organisatieregisseur kan worden.

Van der Mieden is auteur van het standaardwerk ‘De mens in de 21e eeuw’. Daarin introduceert hij de bewustwordingspsychologie en het daarop gebaseerde bewustwordingsmanagement. Hij is tevens auteur van het boek “Eenheid in verscheidenheid”. Daarin introduceert hij het Ennisme; de filosofie van de Verbinding, als opvolger van het Postmodernisme. In september 2020 verscheen zijn nieuwe boek “Perspectiefvol leiderschap. Management in de 21e eeuw”. Het ontwikkelings- en ontplooiingstraject “Transformeren naar perspectiefvol leiderschap” is daarop gebaseerd.

In zijn praktijk merkte Bert-Jan van der Mieden dat het vertolken van zijn zielenklanken via klassieke piano-improvisaties een positief effect had. Hij verzorgt daarom zowel lezingen, pianorecitals, als optredens waarin beide worden gecombineerd. Zijn pianorecitals en (internationale) optredens, waarin hij zijn unieke improvisaties combineert met een lezing, worden als zeer inspirerend, stimulerend, verrijkend en motiverend ervaren. Hij verbindt en versterkt voelen en denken. In het boek “Perspectiefvol leiderschap” zijn ook negen luisterfragmenten opgenomen.  

Wat zijn jouw persoonlijke drijfveren?

In de Pyramide-aanpak benoem ik acht universele drijfveren: erkenning, inzicht, perspectief, plezier, regie, verbondenheid, waarde en zekerheid. Natuurlijk zijn de andere drijfveren ook van belang, maar inzicht, perspectief, regie, verbondenheid en waarde zijn wel de rode draad in mijn werk. 

Waar wil jij organisaties, teams en individuen mee helpen?

Mijn begeleiding heeft als doel dat individuen de regie stevig ter hand nemen in leven, wonen en werken en dat teams en organisaties gaan floreren door regie.

Hoe doe je dit?

Dat bereiken zij door beter te leren luisteren naar zichzelf, de ander en het andere. Ik geef de benodigde inzichten en concrete handvatten, waardoor zij meer zelfinzicht, zelfkennis en mensenkennis krijgen. Daardoor kunnen zij de stap zetten van onzekerheid naar vertrouwen, van vertrouwen naar verbondenheid en van verbondenheid naar vitaliteit. 

Wat zijn de drie grootste uitdagingen voor organisaties in de komende jaren?

1.       Proactief handelen en anticiperen op de wereldwijde consequenties die de coronapandemie en de toenemende spanningen en polarisatie met zich meebrengen

2.       Hun (mede)verantwoordelijkheid nemen voor een bewustere en daardoor betere en duurzame wereld voor de huidige en toekomstige generaties

3.       Het verkrijgen en behouden van het gewenste personeel en hun medeverantwoordelijkheid nemen voor de optimale balans in leven, wonen en werken, zodat zij optimaal inzetbaar zijn.

Wat werkt beter, top-down management of zelfsturing?

Het is geen of-of, maar en-en. Mensen willen autonoom zijn, maar hebben ook behoefte aan perspectiefvol leiderschap. De cultuur en de wijze van communicatie wordt met name bepaald door de top en het management: goed voorbeeld doet goed volgen, maar slecht voorbeeld ook. Ook hier geldt: zo binnen, zo buiten. En dat naar alle stakeholders toe.

In het boek Perspectiefvol Leiderschap benoem jij de reis van onzekerheid naar vertrouwen, van vertrouwen naar verbondenheid en van verbondenheid naar vitaliteit. Kun je deze reis eens toelichten en aangeven wat dit individuen oplevert?

Bij vertrouwen gaat het om vertrouwen in het leven, in jezelf, in de ander en in de toekomst. Tijdens onze levensreis wordt daar nog wel eens een (zware) wissel op getrokken. Dan is een liefdevolle omgeving heel belangrijk, maar biedt professionele hulp de gewenste en noodzakelijke inzichten en handvatten. We komen alleen tot vertrouwen door inzicht in onze ware persoonlijkheid, ons Zelf, en in onze schijnpersoonlijkheid met ons schijn-ik, ook wel ego genoemd. Om onze levensreis optimaal te kunnen maken is het belangrijk onze levensvisie en levensmissie en onze levensopdracht en levensopgave te kennen. En dat we ons onze zielsverlangens weer herinneren en realiseren.

Door deze stap te maken kom je onder andere tot de volgende resultaten:

·         Er is ruimte voor denken, durven, kunnen, mogen, voelen en willen

·         Je luistert beter, begrijpt jezelf, de ander en elkaar beter en staat open voor argumenten

·         Je leert kansen zien en herkent en erkent de voordelen van verandering

Alleen als we dat vertrouwen hebben, komen we tot verbondenheid. En die wordt alleen optimaal op basis van gezonde, stevige en duurzame relaties. Je maakt dan de omslag van ik naar wij. Verlangens en doelstellingen worden met elkaar uitgewisseld. Men weet van elkaar wat men kan en wil bijdragen aan het geheel. En wat de verwachtingen zijn van de omgeving. Er is sprake van gepaste trots. Verbondenheid leidt o.a. tot de volgende resultaten:

·         Inzicht in de resultaten die je met anderen wilt boeken

·         Optimale (multidisciplinaire) samenwerking

·         Eenheid in verscheidenheid. Men koestert de rijkdom van diversiteit

We komen tenslotte alleen tot vitaliteit op basis van vertrouwen en verbondenheid. We weten nu wat we willen en kunnen, als individu, als team en als organisatie. En we weten wat ons sterk maakt en ons onderscheidt van anderen. We luisteren niet alleen naar onszelf en de ander, maar ook naar het andere. We realiseren onze verlangens en doelstellingen en zetten koers naar een luisterrijke toekomst. Door vitaliteit bereiken we o.a. de volgende resultaten:

·         We anticiperen op kansen, mogelijkheden en uitdagingen en handelen niet reactief maar proactief

·         We voelen, nemen en dragen onze verantwoordelijkheid voor het geheel. En er is duidelijkheid in taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden

·         We geven samen zin en betekenis aan vandaag en morgen in leven, wonen en werken en we werken samen aan een perspectiefvolle toekomst voor onszelf en de generaties na ons.

In het boek heb je veel leiders geïnterviewd, zowel mannen als vrouwen. Is er een gemeenschappelijke deler te herkennen in wat leidinggevenden succesvol maakt?

In de 49 interviews – waarvan een dubbelinterview, dus met vijftig leidinggevenden (m/v) – uit alle maatschappelijke disciplines heb ik twaalf vragen gesteld over hun persoonlijk leven en twaalf vragen over hun manier van leidinggeven. Een gemeenschappelijke deler benoemen is lastig, omdat ik daarmee tekortdoe aan de veelheid aan inzichten, tips, kennis en ervaring die zij, op zeer openhartige wijze, in hun interview gedeeld hebben. Maar laat ik een aantal uitspraken de revue laten passeren:

·         Stuur op kwaliteit en verander niet om te veranderen.

·         Doe het niet op macht en richt je op de lange termijn.

·         Zorg voor een goed verhaal en voor veiligheid.

·         Wil weten waar hun zorgen zitten en wil hun weerstand begrijpen.

·         Wees eerlijk en duidelijk en benoem een en ander tijdig.

·         Gebruik de denkkracht in de organisatie.

·         Maak de ander mede-eigenaar van het probleem en de oplossing.

·         Wees je bewust van je invloed, zowel in positieve als in negatieve zin.

·         Onderhoud je persoonlijk leiderschap.

·         Wees bereid om over je schaduw heen te stappen en fouten toe te geven.

·         Creëer geen omgeving die vanzelfsprekend en bevestigend voor je wordt.

·         Wees dienend waar het kan en leidend waar het moet.

·         Wees en blijf nieuwsgierig naar elkaar.

·         Spreek altijd de waarheid en wees integer.

Dit is slechts een zeer kleine greep uit de samenvatting van veertien bladzijden die in het boek staat.

In het boek stel jij aan de geïnterviewde leiders deze vraag: ‘Hoe creëer jij een wij-gevoel in de organisatie?’. Hoe zou jij deze vraag zelf beantwoorden?

Het begint altijd bij onszelf en luisteren naar onszelf: wat is jouw unieke bijdrage aan het geheel? Wat zijn jouw persoonlijke bouwstenen en struikelblokken? En bij het luisteren naar de ander: wat zijn diens verlangens en doelstellingen? Zorg ervoor dat eenieder weet wat de missie en visie van de organisatie is en welke verlangens en doelstellingen men met elkaar wil realiseren. Dat iedereen weet wat diens unieke bijdrage is en erken en waardeer die ook. Verbind de individuele, de team- en de organisatiewaarden en doelstellingen met elkaar. Toon voorbeeldgedrag en praat in de wij-vorm. 

Even wat actualiteit: wat heeft de coronacrisis ons geleerd?

Niet datgene dat ik gehoopt had, namelijk dat wij die zelf veroorzaakt hebben, door ons gebrek aan inzicht in onze wezenlijke en oorspronkelijke relatie met de natuur en de respectloze manier waarop wij daarmee omgaan. Door dat inzicht begrijpen we namelijk dat niet alleen de diepst liggende oorzaak maar ook de oplossing in onszelf ligt! Velen hebben zich gelukkig wel gerealiseerd dat we onze manier van consumeren en produceren moeten veranderen. En hoe belangrijk het is om verbonden te zijn en te blijven met elkaar.

De coronacrisis heeft veel schade toegebracht op fysiek, mentaal, sociaal, relationeel en spiritueel niveau en een enorme wissel getrokken op vertrouwen, verbondenheid en vitaliteit. Maar ook deze crisis heeft ons doen realiseren hoe veerkrachtig we zijn. Laten we alle kansen, die deze crisis ons óók biedt, optimaal benutten. Daartoe geef ik in mijn boek “Perspectiefvol leiderschap. Management in de 21e eeuw” en in het traject “Transformeren naar perspectiefvol leiderschap” de benodigde inzichten en concrete handvatten.    

In de wereld spelen daarnaast helaas nog meer grote thema’s, van het milieu tot de spanningen tussen de NAVO en Rusland. Is dit van alle tijden of zijn wij als mens veranderd? Welk advies heb jij voor de mensheid?

Het is helaas van alle tijden, maar het is wel opvallend en uiterst zorgwekkend dat in deze eeuw de spanningen, de polarisatie, het populisme en het gebrek aan respect, veiligheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen, niet alleen in de samenleving, maar wereldwijd enorm zijn toegenomen. We kunnen ons daarbij neerleggen op basis van gevoelens van angst, boosheid en onmacht en gebrek aan vertrouwen, verbondenheid en vitaliteit.

Maar we kunnen ook zeggen: ”En toch……”. En staan en gaan voor positief en constructief denken, voor vertrouwen, verbondenheid en vitaliteit en voor het realiseren van een luisterrijke toekomst voor onszelf en volgende generaties. Blijf optimistisch op basis van persoonlijk leiderschap. Neem je eigen verantwoordelijkheid en je medeverantwoordelijkheid voor het geheel en lever daaraan jouw unieke bijdrage.   

Wat is het meest waardevolle advies dat je ooit zelf kreeg?

Toen ik op vijftienjarige leeftijd het ouderlijk huis verliet en in een klein jeugdhuis terechtkwam zei de directrice tegen mij: ”Jouw ouders hebben hun keuzes gemaakt in hun leven en daar zijn zij verantwoordelijk voor. Maak jij je eigen keuzes, op basis van je zielsverlangen, en neem daar je verantwoordelijkheid voor.” Dat was een zeer wijze levensles, aangezien ik toen begreep dat ik mijzelf mocht en kon zijn. Het was het begin van een nieuwe levensreis. 

En welk adviezen zou je ons op persoonlijk én op zakelijk gebied mee willen geven?

Ik geef iedereen graag hetzelfde advies mee dat ik van die directrice kreeg. En pak de regie in leven, wonen en werken en lever je unieke bijdrage aan het geheel. Wees je bewust van je Zelf; de ware persoonlijkheid die je bent, en van je schijnpersoonlijkheid die je hebt. Luister continu naar jezelf, de ander en het andere. Dat is – gelukkig – levenslang leren.

Door het ervaren van de tegenstellingen biedt het Leven ons de mogelijkheid om bewust gelukkig te worden en ons bewustzijn telkens te verbreden, te verdiepen en te verrijken. Ga voor perspectiefvol leiderschap op basis van persoonlijk leiderschap. Dat is dé basis voor een gezonde en succesvolle organisatie, een samenleving met welzijn en welvaart voor eenieder en een luisterrijke toekomst. 


Bert-Jan, bedankt voor het inspirerende interview. We hebben genoeg stof om over na te denken meegekregen. Het boek is zoals je weet al besteld en de eerste hoofdstukken zijn reeds verslonden. We hopen dat jouw interview ook waardevolle inzichten meegeeft voor de lezers.

Meer weten over Bert-Jan of wat hij voor jouw organisatie kan betekenen? Kijk dan snel op www.pyramide.nl. Het boek is door Pyramide zelf uitgegeven. Het is te bestellen via de site, of door een mail te sturen naar bjpvandermieden@pyramide.nl .